Ik heb het najaar een zachte berk gefotografeerd, nadat ik er al twee jaar naar op zoek was. Natuurlijk vond ik hem binnen twee kilometer van mijn huis in de Hatertse vennen.
En toch blijf ik het zeggen: de zachte berk bestaat niet!
Hoe kan dat?
 |
| Haar op het blad en bladstengen |
Welnu de zachte berk zoals hij in de boekjes staat heeft behaarde bladeren en bladstelen. En daarnaast ook bladeren met rechte schouders en een enkele kartelrand en weinig grove bast (veel wit op de stam).
Probleem is die bomen zijn er niet. Of liever gezegd, zo af en toe vind je er een (zie de foto's). Maar veel en veel vaker zie je een berk met haar op de bladstengels die voor de rest de kenmerken heeft van de Ruwe berk. Of eerder andersom, een berk met blad met recht schouders, dubbele tanding en dan zonder haar.
 |
| Zachte berk in Hatertse vennen |
 |
| Ruwe berk? |
De boom in de vennen laat de schors zien zoals de boekjes die beschrijven: onderaan geen grove donkere bast zoals de Ruwe berk hier rechts dat wel laat zien.
Dit jaar zag ik ook een paar kleine berkjes met haar op de bladstelen. De bomen eromheen achter waren allen Ruwe berken.
Nu zul je zeggen: ja maar het is bekend dat Ruwe en Zachte berken kruisen, dus het kan best dat een schijnbaar Ruwe berk kleintjes krijgt met Zachte berk genen.
Ik stel voor het radicaal anders te gaan zien. Er bestaat geen Zachte berk en ook geen Ruwe berk. Het is dezelfde soort, want ze kruisen meer dan dat ze afzonderlijk bestaan.
Of zijn er zone's of milieu's in de wereld waar alleen de zachte berk voorkomt niet gekruist met de Ruwe? Want anders is het voor mij duidelijk: de Zachte berk is een idee fix!
